Thàn-pha̍k-chṳt

Thàn-pha̍k-chṳt.

Thàn-pha̍k-chṳt.

Thàn-pha̍k-chṳt (蛋白質, Protein) he yit-chúng yù Ôn-kî-sôn Fûn-chṳ́ chû-sṳ̀n ke Yû-kî Fa-ha̍p-vu̍t. Ôn-kî-sôn Fûn-chṳ́ chhṳ̀n sien-sin phài-lie̍t, siông-lìn Ôn-kî-sôn chhàn-kî ke sò kî lâu Ôn-kî thûng-ko thai khèn lièn-chiap chhai khiung-ha. Thàn-pha̍k-chṳt ke Ôn-kî-sôn sì-lie̍t he yù tui yin kî yîn só phiên ma. Chhù-liáu Vì-chhòn Me̍t-ma só phiên ma ke 20 chúng “ phiêu-chún ” Ôn-kî-sôn, chhai Thàn-pha̍k-chṳt chûng, mêu-sia Ôn-kî-sôn chhàn kî hàn cho-tet pûn fân-yi̍t heu siû-sṳ yì fat-sâng Fa-ho̍k kiet-kèu ke pien-fa, chhiùng yì tui Thàn-pha̍k-chṳt chin-hàng kit fa̍t fe̍t thiàu-khúng. Tô-ke Thàn-pha̍k-chṳt cho-tet khiung-ha, vông-vông he thûng-ko kiet-ha̍p chhai khiung-ha hìn-sṳ̀n vún thin ke Thàn-pha̍k-chṳt fu̍k ha̍p vu̍t, fat-fî mêu yit thi̍t-thin kûng-nèn. Lâu khì-thâ sâng-vu̍t thai Fûn-chṳ́ (yì tô thòng fò fu̍t-sôn) yit-ngióng, Thàn-pha̍k-chṳt he Thi-khiù sông sâng-vu̍t-thí chûng ke pit-yeu chû-sṳ̀n sṳ̀n-fûn, chhâm-lâu liáu se-pâu sâng-miang fa̍t-thûng ke mî yit-ke chin chhàng. Môi he chui sòng-kien ke yit-lui Thàn-pha̍k-chṳt, kì-têu chhûi fa Sâng-vu̍t Fa-ho̍k fán-yin, yû-khì tui yî sâng-vu̍t-thí ke thoi chhia chṳ kôan chhùng-yeu. Chhù-liáu môi chṳ̂-ngoi, hàn-yû hí-tô kiet-kèu sin fe̍t kî hài sin Thàn-pha̍k-chṳt, yì ki ngiuk chûng ke ki thûng thàn pha̍k lâu ki khiù thàn pha̍k, yî-khi̍p se-pâu kut-ka chûng ke mì kón thàn pha̍k (chhâm-lâu hìn-sṳ̀n se-pâu nui ke kî-chhang mióng-lok yî vì-chhṳ̀ se-pâu ngoi hìn). Nang-ngoi yit-sia Thàn-pha̍k-chṳt chet chhâm-lâu se-pâu Sin-ho chhòn thô, miên yi̍t fán-yin, se-pâu nyâm fu fò se-pâu chû-khì thiàu-khúng tén. Thùng-sṳ̀, Thàn-pha̍k-chṳt ya-he thûng-vu̍t yím-sṳ̍t chûng pit sî ke yàng-yông vu̍t-chṳt, liá-he yîn-vì thûng-vu̍t chhṳ-sṳ̂n mò-fap ha̍p-sṳ̀n só-yû ôn kî sôn, thûng-vu̍t sî-yeu fò pit-sî chhiùng sṳ̍t-vu̍t chûng fe̍t chhí pit sî Ôn-kî-sôn. Thûng-ko sêu fa ko-chhàng chiông Thàn-pha̍k-chṳt kong kié vì Chhṳ-yù ôn kî sôn, thûng-vu̍t chhiu cho-tet chiông kì-têu yung-yî chhṳ-sṳ̂n ke thoi chhia.