客家話拼音方案

Chhiùng Wikipedia lòi
這邊 "客家話拼音方案" 个頁面係漢字,有白話字連結 "Hak-kâ-fa Phîn-yîm Fông-on" 个頁面在這項點出

  客家話拼音方案廣東省教育部門於1960年9月公佈嘅廣東拼音方案之一,用廣東省梅州市梅縣梅城口音做標準,用拉丁字母拼寫語音,以右上方標數字表示聲調[1]。邇種方案雖然係教育部門公佈嘅方案,毋過因為中國大陸實行普通話教育,其並無在教育(例如中小學)肚有專門嘅講解,一般係有關學術書籍、客語詞典等用於對梅縣話嘅注音[2]。由於其有一兜不足,網絡上(特別係社交網站)有兜網友結合臺灣客家語拼音方案,進行一兜改造,使其更加有用,做得拼寫除開梅縣話嘅其他客家語方言[注 1]

歷史[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

現狀[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

內容[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

字母[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

拼音採用拉丁字母,其中r、w毋用來拼寫梅縣客家話。ê 是字母 e 嘅變體,用来代表 [ɛ]

聲母[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

聲母總數有19個。毋以輔音為首嘅音節,喊做零聲母。列表如下:

b [p] p [pʰ] m [m] f [f] v [v]
d [t] t [tʰ] n [n] l [l]  
g [k] k [kʰ] ng [ŋ] h [h]  
j [ʦi-] q [ʦʰi-] x [si-] 西    
z [ʦ] c [ʦʰ] s [s]    

資 zi1、雌 ci1、思 si1 等字嘅韻母[ɿ]用i表示。

韻母[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

韻母總數有74個。列表如下:

i [ɿ] i [i] u [u]
a [a] ia [ia] ua [ua]
o [ɔ] io [iɔ] uo [uɔ]
ê [ɛ] [iɛ] (撒) [uɛ]
ai [ai] iai [iai] uai [uai]
oi [ɔi]    
au [au][注 2] iau [iau]  
êu [ɛu]    
  iu [iu]  
  iui [iui] ui [ui]
am [am] iam [iam]  
êm [ɛm]    
em [əm] im [im]
an [an] ian [ian] uan [uan]
on [ɔn] ion [iɔn] uon [uɔn]
ên [ɛn] iên [iɛn] uên [uɛn]
en [ən] in [in]
  iun [iun] un [un]
ang [aŋ] iang [iaŋ] uang [uaŋ]
ong [ɔŋ] iong [iɔŋ] uong [uɔŋ]
  iung [iuŋ] ung [uŋ]
ab [ap] iab [iap]  
êb [ɛp]    
eb [əp] ib [ip]  
ad [at] iad [iat] uad [uat]
od [ɔt]    
êd [ɛt] iêd [iɛt] uêd [uɛt]
ed [ət] id [it]  
  iud [iut] ud [ut]
ag [ak] iag [iak] uag [uak]
og [ɔk] iog [iɔk] uog [uɔk]
  iug [iuk] ug [uk]
m [m] n [n]  

i 行嘅韻母,前頭無聲母嘅時節,寫成 yi、ya、yo、yê、yai、yau、yu、yui、yam、yim、yan、yin、yun、yang、yong、yung、yab、yib、yad、yid、yud、yag、yog、yug。

聲調[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

調類 陰平 陽平 上聲 去聲 陰入 陽入
調號 1 2 3 4 5 6
調值 44 11 31 52 11 55
  fu1 fu2 fu3 fu4 fug5 fug6
例字 [注 3]

評價[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

改進[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

參看[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

注解[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

  1. 有關網友對客家話拼音方案嘅改動行為,做得看邇肚(來源於百度貼吧)。
  2. 根據客家語口語,凹應讀做ngiap,對應嘅客家話拼音方案表示法係ngiab5
  3. 根據客家語口語,扶應讀做phù,對應嘅客家話拼音方案表示法係pu2

參考文獻[phiên-siá | kói ngièn-sṳ́-mâ]

  1. 歐陽覺亞等。廣州話、客家話、潮汕話與普通話對照詞典。廣州:廣東人民出版社,2005年9月1日,542-543頁。ISBN 7218050603
  2. 《客家話詞典》出新版詞目詞條多達14362條.中國網.