Alabama

Alabama
—  Chû  —
State of Alaska
Khì-é Fî-chông
Alabama ke só-chhai.
Koet-kâ	Mî-koet
sú-fú	Montgomery
Mien-chit
- Só-yû	52,419 km2
Ngìn-khiéu (2018)
- Só-yû	4,887,871 ngìn
- Me̍t-thu	93.2/km2

Alabama (Yîn-ngî: State of Alabama) he Mî-koet tûng-nàm-phu ke yit-ke chû, nàm-lìn Florida, phîn Me̍t-sî-kô-vân, sú-fú vì Montgomery, hot 67-khiùn, yû "Dixie sîm-chhong" (Dixie vì Mî-koet nàm-fông kok-chû ke siu̍k-chhṳ̂n) fe̍t-chá "sân-chhà-fâ chû" chṳ̂ phe̍t-chhṳ̂n.

1711-ngièn , Fap-koet-ngìn chhai Mobile kien-li̍p thi yit-ke yún-kiú chhi-lo̍k. Alabama pet-phu yî 1783-ngièn kûi-ngi̍p Mî-koet pán-thù, khì thi-fông yî 1803-ngièn kîn-kí Louisiana Kèu-thi Hia̍p-ngi kûi-ngi̍p Mî-koet. yî 1819-ngièn kâ-ngi̍p lièn-pâng sṳ̀n-vì Mî-koet thi 22 chû, yî 1861-ngièn thui-chhut lièn-pâng, kâ-ngi̍p Nàm-fông Pâng-lièn. 1865-ngièn fi-chhù nù-li-chṳ. yî 1867-ngièn yîn-vì khî-chhie̍t chhiâm-su «Mî-koet Hièn-fap thi sṳ̍p-si ho siû-chang-on» yì chhú yî kiûn-kón chhong-thai. 1868-ngièn chhùng-sîn kâ-ngi̍p lièn-pâng, vì lièn-pâng kiûn-chhui liù-chu chṳ 1876-ngièn .

Alabama ke thai sàng-sṳ yû Birmingham, Huntsville, Mobile.

Chû-nui hò-liù yû Alabama Hò, Tennessee Hò, Tombigbee Hò, Mobile Hò, Chattahoochee Hò. chhiòn-chû chui-kô fûng he Cheaha Fûng, kô 734 kûng-chhak. Piedmont lâu Appalachian Sân-mak ke chhî-fòn hí-phu̍k kô-ngièn, chiông tûng-pet sân-khî lâu nàm-phu yèn-hói phìn-ngièn fûn-kak khôi-lòi .

1915-ngièn mièn-fâ-thièn fat-sâng mièn-lìn siong-kap chhùng-hoi heu , nùng-ngia̍p yí-kîn chêu-hiong tô-ngièn-fa fat-chán, sṳ̀-yông ngiù, kâ-khîm chen-kâ. Nùng-ngia̍p yû mièn-fâ, thai-theu, fâ-sâng. kûng-ngia̍p yû fa-ho̍k, fóng-chṳt, chho-chṳ́, sṳ̍t-phín. Kòng-thiet kûng-ngia̍p si̍p-chûng yî Birmingham. Khóng-sán hàn-yû mòi, sa̍k-yù, sa̍k-chhòi. Chû-nui hàn-yû ìm-muk chhái-fa̍t ngia̍p lâu n̂g-ngia̍p. 1950 ngièn-thoi lâu 1960 ngièn-thoi, chû-nui sòng hîn-hí mìn-khièn yun-thûng.